Jan van Mersbergen

Jan van Mersbergen (Gorinchem 10 april 1971) is een Nederlandse romanschrijver. Hij groeide op aan de Brabantse kant van de rivier de Merwede, ging naar de middelbare school in Gorinchem en verhuisde op zijn negentiende naar Amsterdam. Hij studeerde HBO Cultuur en Beleid en Cultuursociologie aan de Universiteit van Amsterdam. Hij werkte onder andere als stratenmaker, als opperman in de bouw, als proefdierverzorger, als postbode, maar voornamelijk in het theater; als producent, productieleider, decorbouwer, fondsenwerver en administrateur. Sinds 2000 houdt hij zich serieus bezig met schrijven.

In 2001 debuteerde Jan van Mersbergen met de roman De grasbijter, die genomineerd werd voor de jaarlijkse Debutantenprijs. Zijn vijfde roman, Zo begint het, verscheen in april 2009. Met deze roman werd Jan van Mersbergen genomineerd voor de BNG Nieuwe Literatuurprijs 2009.

Van Mersbergen werd de BNG Nieuwe Literatuurprijs 2011 toegekend voor de roman Naar de overkant van de nacht. Jan is met dit laatste boek, dat over de vastelaovend in Venlo gaat, ook genomineerd voor de Libris Literatuur Prijs 2012.

janvanmersbergen.nl

Gran Torino - Get Off My Lawn

(Insluiten op verzoek uitgeschakeld, voor video: KLIK)
Clint Eastwood. Hoe hij acteert, zo moet een romanpersonage zijn. Alleen zeggen wat je te zeggen hebt, helder en concreet, en constant zien wat de man voelt, en krijgen wat je wilt, en niet handelen om medelijden van anderen. Hij lijkt niks te doen, maar hij speelt, en ieder moment is aan iedere vezel van zijn lijf af te lezen wat er in hem speelt. Dat is grandioos. Als een romanpersonage dat zou kunnen… Niet kletsen, maar laten zien wat er speelt. Het is mijn doel in schrijven. Je personage maken zoals Clint Eastwood acteert. Uit Gran Torino: ‘Get of my lawn.’

Dave Rawlings Machine

Vorig jaar reed ik helemaal naar Groningen voor een concert. Dat doe ik niet snel. Tien jaar moest ik wachten voordat de grote dame van de Amerikaanse countrymuziek naar Nederland kwam, en ik wilde daar bij zijn en vertrok dus naar Groningen, samen met een vriend en collega-schrijver. Welch speelde mee met haar partner Dave Rawlings, ze werden begeleid door drie jongens van The Old Crow Medicine Show, die ook op dit Take Roots Festival stonden, een bijzonder goede editie. Ik zat op een prima plek. Welch zong prachtig, Rawlings praatte met zijn gitaar, soleerde en begeleidde soms gewoon de geweldige Gillian Welch, een rol die hem ook heel goed ligt. Sorry voor het schokkerige begin van het filmpje.

Steve Davis vs Dennis Taylor

Het beslissende frame van het wereldkampioenschap snooker 1985 tussen Steve Davis en Dennis Taylor is een van de mooiste TV-momenten ooit. Beter dan welke WK voetbal finale dan ook, uiteraard, maar ook beter dan de meeste wielerwedstrijden. 18,5 miljoen Britten keken ernaar. Eigenlijk moet je het helemaal zien, maar mensen zonder geduld (en zonder hart) spoelen door naar 5.18 als Taylor net heeft gemist – het ging om de laatste zwarte bal – en Davis weer aanlegt. Gaan zitten, peinzen, treuren, adem halen. Zichzelf weer herpakken als Davis mist, opluchting in de zaal, kijken naar de ballen. Wat blijft er achter? Een mogelijke pot. Siddering. En dan legt Taylor aan voor het shot van zijn leven…

Mice and Men

(Insluiten op verzoek uitgeschakeld, voor video: KLIK)
Ik hou van schrijvers die aan beeldende kunst doen. Beste voorbeelden zijn de Amerikanen van het platteland. Die in de steden kletsen te veel. Mooi voorbeeld: Of Mice and Men, waarin John Steinbeck het verlangen naar een boerderijtje met alfa-alfa vormgeeft in een heel eenvoudig verhaal met een paar briljante karakters. Het verhaal is opgebouwd uit zes hoofdstukken, allemaal even lang. In het eerste hoofdstuk komen de twee mannen aan op een boerderij, ze zoeken werk. De ene man is niet goed bij zijn hoofd maar zoekt wel genegenheid. Eerst drukt hij een muis dood die hij gevonden heeft. Daarna een hond, en dan verschijnt de jonge vrouw van de opzichter, een baasje. Je weet: Dit gaat mis. En het gaat ook mis. Dat is de beste spanning: je weet het al, en je vreest, en het gebeurt toch. Mooie scène uit de verfilming met John Malkovich:

Het Grenzland Sextet – Der alte Dressauer

Vastelaovesmuziek is de muziek waarbij sfeer en saamhorigheid en trans samenkomen. Geen alleen-dansen op house muziek. Geen gefreakte jazz waarin je eigen vrijheid centraal staat. Nee, samen iets doen met muziek en bier, in pekskes. Alles samen. Dit jaar was er in Old Dutch in Venlo een oud nummer van Het Grenzland Sextet – Der alte Dressauer de hit. Bij het trompetje gaat de hele kroeg door de knieën en als het muziekje dan weer komt is het springen en los gaan. Neem dit liedje mee in de tas als er een feestje is. Het werkt, en je komt dichter bij de ander, veel dichter. Voel de Vastelaovend!

Parijs - Roubaix

Toch wielrennen. De op-een-na-mooiste TV sport. Bijna tweehonderd renners gaan van start en er kan er maar eentje winnen. De underdog is mijn man. Als een knecht wint dan zit ik te juichen. Mannen die hun leven lang gewerkt hebben voor een ander, een kopman met meer talent die het zonder hulp ook niet kan maar die de kachel laat branden, als zo’n man opstaat in een belangrijke koers, dan is het feest. Parijs – Roubaix beleefde veel mooie momenten met Johan Museeuw, Peter van Petegem en Tom Boonen, in 2001 won een Nederlandse renner, al jaren in het peloton en nooit veel gewonnen. Hij sprong weg, zijn gezicht onder de bagger. Het was zwaar die dag. Hij zegevierde op de renbaar. Schitterend, dat gezicht.

Bruce Springsteen

Ik heb de beste man een paar keer gezien met de E-street Band en ik kijk heel vaak naar de registratie van Prove it all night uit 1978 in Phoenix. Ik was bij het soloconcert in Carré, in 1996. Het filmpje is vergelijkbaar. Dat was zo indrukwekkend. Ik zat te huilen van geluk, zo mooi was het. In dit fragment is de triangel opvallend dominant. Schitterend zoals het lied begint, hij blijft maar tikken tegen dat ding, heel cool, en ook hoe Springsteen het overneemt en brult met zijn gitaar is cool. Een van de mooiste optredens van The Boss.

Grzegorz Proksa

Ik hou van boksen. Op TV kijk ik naar snooker en wielrennen. Live ga ik graag naar mijn eigen voetbalclub, maar daar is sport meer samenzijn dan het daadwerkelijke rennen en vechten en spelen. Het liefst ga ik naar boksgala’s, maakt niet uit waar. In Purmerend, Hoorn, Nieuwegein. Het mooiste boksgala van Nederland vindt sinds vijf jaar plaats in Theater Carré, en iedere keer is het gezellig, wordt er goed gebokst, zijn er mooie matches, en is er sensatie. Ik zag er Hassan ait Basou tot drie keer toe winnen, Barry Groenteman bokste er goed, en Innocent had het zwaar tegen een Belg die nog geen vlieg dood kon slaan, aldus zijn trainer die naast me zat. De beste boksers van dit moment zitten in het weltergewicht. De Pool Grzegorz Proksa moet u in de gaten houden. Bokst met zijn bovenlijf, hij ontwijkt vrijwel alles, zijn handen hangen laag en zijn linker is een moker.

Movie Car Chase

Hier kan ik kort over zijn. Een film over een vrachtwagen die auto’s van de weg ramt. Heel dreigend. Ik vond deze film als kind al gaaf en nu nog steeds.

FC Den Bosch

En natuurlijk voetbal, als afsluiting. Ik ben supporter van FC Den Bosch, al ruim 25 jaar. In Den Bosch zingen ze:

‘Met heel mun hart hou ik van jou.
FC Den Bosch, ik blijf je altijd trouw.
We kunnen samen winnen en verliezen.
Maar ik zal nooit een ander cluppie kiezen.’

Dat is helder, niet afwijken van je jeugdliefde, ook niet als je in Amsterdam gaat wonen. Een van de mooiste momenten uit de gloriejaren van de FC, halverwege de jaren tachtig, was het doelpunt van doelman Jan van Grinsven tegen Roda JC, dat in die tijd ook goed draaide. De goalie vierde zijn goal met een koprol.